suscitada da Dieu per denunziar la culpabilitad catholica papal-romana e restabilir las vardads
chapidas; quai ch’han fatg en lur temp ils veritabels refurmaders sco Pierre Valdo, John
Wicleff e Martin Luther. Ils commerziants vesan cun tristezza, els era, las valurs ch’els
affezioneschan crudar sut lur egls, damai ch’els vivan mo per il plaschair da s’enritgir tras lur
activitats commercialas; far affars resuma las allegrias da lur existenza.
Vers 12: «chargia d’aur, d’argient, da pretschusas, da perlas, da fin li, da purpur, da
saida, da scarlat, da mintga spezia da lain odorant, da mintga spezia d’objects d’ivur, da
mintga spezia d’objects en lain fitg pretschus, en bronz, en fier ed en marmel,»
Avant da numerar ils differents materials che furman la basa da la religiun idolatrica
catolica romana, jau regorda qua quest punct particular da la vaira cretta mussada da Gesu-
Crist. El aveva declerà a la dunna samaritana: « Dunna, ha dit Jesus, crei a mai, l’ura vegn en
la quala vus na adurerà betg ni sin questa muntogna ni a Jerusalem il Bab. Vus adurà quai
che vus na cognoschà betg ; nus, nus adurain quai che nus cognoschain, pertge ch'il salid
vegn dals Jews. Ma l'ura vegn, e ella è gia arrivada, nua che ils veraders adoraturs adoraran
il Bab en spirt e en vardad; pertge quels èn ils adoraturs che il Bab dumonda. Deus è Spirt,
e i sto che quels che l'adoren, l'adoren en spirt e en vardad. (Gion 4:21-23) ». Uschia, la vaira
cretta na dovra nagin material ni utensili, perquai ch'ella sa basa mo sin in stadi d’anima. E
per consequenza, questa vaira cretta interessa pauc al mund avar e lader, perquai ch'ella na
rinforza nagin, ella, nia auter che, spiritualmain, ils elegids. Ils elegids aduran Dieu en spirt,
uschia en lur pensada, ma era, en vardad, quai vul dir che lur pensadas sto sa basar sin la
norma inditgada da Dieu. Tut quai che n’è betg en questa norma è ina furma da paganissem
idolatric nua che il ver Dieu vegn servì sco in idol. En il curs da sias conquistas, la Roma
republicana ha adoptà las religiuns dals pajais victorisads. E ina gronda part da ses dogmas
religius eran d’origin grec, la emprima gronda civilisaziun da l’antiquitad. En nossa epoca, sut
la furma papala, s’chatta tut quest eretg unì als novs «sontgs» «cristians» cumanzand cun ils
12 apostels dal Segner. Ma, essend ida enfin da supprimer il secund cumond da Dieu che
condamna questa pratica idolatrica, la fe catholica perpetuescha l’adurasiun da las maletgas
tagliadas, pintgadas u che cumparan en visiuns demonicas. Quai è pia en ils rits da ses cults
che nus chattain quests idols tagliads che basegnan material, per prender furma; material dal
qual Dieu preschenta el sez la glista: «…; …chargiada d’aur, d’argient, da preziusas, da
perlas, da fin lin, da purpur, da saida, da scarlat, da mintga sorta laina odoranta, da mintga
sorta ovratschs d’ivur, da mintga sorta ovratschs en laina fitg preziusa, en bronz, en fier ed
en marmel, …». « L’aur, l’argient, las preziusas, ed objects da valur» « rendan omagi al dieu
dals chastels » dal retg papal da Dan.11:38. Lura, « la purpur ed il scarlat » revestan la
prostituta Babilonia la Gronda en Apo.17:4 ; « l’aur, las preziusas e las perlas » èn
sias paruras ; « il fin lin » designa sia pretenziun a la santezza, suainter Apo.19:8 : « Perquè il
fin lin, quai èn las ovras justas dals sants ». Las autras materialas menziunadas èn quellas da
las qualas ella fa sias idolas tagliadas. Questas materialas da lux expriman il nivel aut da
devoziun da l’adoratur catolic idolatr.
Vers 13: «da cinnamom, d’aromats, da profums, da mirra, d’encens, da vin, d’oli, da
farina fina, da frument, da bovs, da nursas, da chavals, da chars, da corps e d’olmas
d’umans.»
Las «parfums, da mirra, d’incens, il vin e l’ieli, » menziunadas suggereschan ses rits
religius. Las autras chaussas èn elements nutritivs e bains che fan allusiun al reginavel da
Salomon, il figl da David, constructur dal emprim templ edificà per Dieu, tenor 1 Regs 4:20
fin 28. Uschia, l’Spirt denunzia sia tentativa illegitima da reproducir la construcziun dal
«temple da Dieu » ch’ella « blasfemia », en Apo.13:6, e ch’ella « sbrinza », en Dan.8:11. La
precisiun finala dal vers, concernent « ils corps e las olmas d’umans », denunzia sia
collavuraziun cun ils monarcs cun ils quals ella partaescha, illegalmain, il puter temporal. En
num da Crist, ella ha giustifitgà religiosamain acziuns abominablas, sco la sclavitù, la tortura